TEATR im. WILAMA HORZYCY

Budynek Teatru w Toruniu powstał w 1904 r. Przez 16 lat był wyłącznie sceną niemiecką. W 1920 r. teatr przejął zawodowy zespół polski. Otwarcie Państwowego Teatru Narodowego w Toruniu nastąpiło 28 listopada 1920 r. W obecności premiera Wincentego Witosa odbył się pierwszy spektakl „Zemsty” Aleksandra Fredry w reż. Franciszka Frączkowskiego. Ambicją teatru stały się realizacje największej polskiej dramaturgii klasycznej – stąd w repertuarze sztuki Mickiewicza, Wyspiańskiego, Krasińskiego. W okresie okupacji w toruńskim gmachu teatralnym działała niemiecka opera i operetka. Polski teatr ponownie rozpoczął pracę w czerwcu 1945 r. Najwybitniejszą osobowością twórczą okresu powojennego był Wilam Horzyca – jeden z największych polskich inscenizatorów i reformatorów teatru. Jego toruńskie inscenizacje „Snu nocy letniej” i „Romea i Julii” Szekspira oraz „Za kulisami” Norwida weszły na stałe do historii teatru polskiego. Drugą, znaczącą postacią teatru był dyrektor Hugon Moryciński – twórca najstarszego polskiego festiwalu teatralnego, Festiwalu Teatrów Polski Północnej. W latach 1976 – 1983 dyrektorem teatru był Marek Okopiński. Jego 7-letnia kadencja zapisała się dużym udziałem polskich sztuk współczesnych w repertuarze teatru m.in. Mrożka, Gombrowicza, Różewicza, Witkacego. W latach 1983 – 96 dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru im. Wilama Horzycy była Krystyna Meissner. Za jej dyrekcji szczególnie wysoko ceniona była zespołowość pracy wszystkich twórców spektakli. W latach 1997-2015 dyrektorem naczelnym Teatru w Toruniu była Jadwiga Oleradzka, dyrektorami artystycznymi: Andrzej Bubień (1997 – wrzesień 2006) i Iwona Kempa (październik 2006 r. – listopad 2012). Od grudnia 2012 do sierpnia 2017 zastępcą dyrektora d/s artystycznych był Bartosz Zaczykiewicz. Od września 2017 r. dyrektorem naczelnym jest Andrzej Churski, a zastępcą dyrektora d/s artystycznych – Paweł Paszta. Znakomity i stabilny zespół aktorski, budowany przez lata, gwarantuje produkcje na najwyższym poziomie. Spektakle Teatru im. Wilama Horzycy są prezentowane na wielu festiwalach polskich i międzynarodowych. Dzięki bogatej ofercie repertuarowo-inscenizacyjnej i swojej otwartości toruński teatr zajmuje znaczącą pozycję na mapie teatralnej Polski. Od 1991 roku Teatr im. Wilama Horzycy jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego KONTAKT. Co roku w ostatnim tygodniu maja prezentowane są w Toruniu teatry z całego świata. Od początku istnienia budynku teatru jego wnętrze kilkakrotnie zmieniało swój wygląd. Pierwsze zmiany na widowni nastąpiły w 1934 r. – złoto i purpura zostały zamienione na srebro i popiel. Podczas przebudowy w latach 1941–42 westybul, foyer, korytarze i widownia straciły dekoracje rzeźbiarsko-sztukatorską. Na I piętrze pojawiły się loże. Cała widownia otrzymała nowe fotele i stylowo upięte kotary. W tym samym czasie „zniknął” budynek zaplecza. Dopiero w 1995 r. po wielu latach budowy oddano do użytku nowy budynek zaplecza z małą sceną. W 2000 r. dokonano pełnej wymiany foteli na parterze i pierwszym piętrze. W 2003 r. została przeprowadzona kompletna odnowa elewacji głównego budynku teatru. Rok później Scena na Zapleczu została wyposażona w klimatyzację oraz w windę dla osób niepełnosprawnych. W 2005 r. zakończył się kolejny etap remontu, podczas którego zmodernizowano instalację centralnego ogrzewania, nastąpiła całkowita wymiana instalacji przeciwpożarowej, zostały odmalowane wnętrza, dokonano renowacji sztukaterii, podłogi na widowni, parkietu na foyer I piętra oraz posadzek marmurowych i kamiennych. W 2006 r. zakończył się trwający sześć lat remont teatru. Jego ostatnim etapem była kompletna odnowa sceny i wymiana scenicznych urządzeń. Zostały wymienione sztankiety, czyli belki do podnoszenia dekoracji od poziomu sceny do wysokości niewidocznej dla widza, mosty i wieże portalowe, napęd elektryczny kurtyny żelaznej, zapadnie, podłoga na scenie, powstało także nowe proscenium. Scena uzyskała również nową instalację urządzeń akustycznych, elektrycznych i interkomowych, zabezpieczenie przeciwpożarowe konstrukcji stalowych dachu oraz reflektory i wyposażenie akustyczne.